Beveiliging van openbare actie: voor een strafrechtelijk kader dat beter geschikt is voor de verantwoordelijkheden van beslissers -Makers, Gouvernement

Frankrijk streeft naar een nieuw strafrechtelijk kader voor publieke beslissers: Betere beveiliging en verantwoording in balans

De Franse regering heeft op 13 maart 2025 een initiatief gelanceerd om het strafrechtelijk kader voor publieke beslissers te herzien en te verbeteren. Met de titel “Beveiliging van openbare actie: voor een strafrechtelijk kader dat beter geschikt is voor de verantwoordelijkheden van beslissers”, wordt beoogd een betere balans te vinden tussen het stimuleren van durf en innovatie binnen de overheidssector, en tegelijkertijd de verantwoordelijkheid en integriteit van beslissers te waarborgen.

De context en noodzaak van de hervorming

De huidige wetgeving kan volgens de regering een rem zetten op de effectiviteit en efficiëntie van het openbaar bestuur. Publieke beslissers, zoals ambtenaren en gekozen functionarissen, kunnen aarzelen om risico’s te nemen of innovatieve oplossingen te implementeren, uit angst voor mogelijke strafrechtelijke gevolgen, zelfs bij beslissingen die achteraf gezien verkeerd blijken te zijn, maar die wel in het algemeen belang waren bedoeld. Deze “angst voor de rechter” kan leiden tot:

• Besluiteloosheid en vertraging: Ambtenaren vermijden het nemen van moeilijke beslissingen uit vrees voor persoonlijke aansprakelijkheid.
• Gebrek aan innovatie: Nieuwe ideeën en benaderingen worden niet nagestreefd, omdat het risico op mislukking potentieel grote gevolgen kan hebben.
• Onnodige bureaucratie: Beslissingen worden vertraagd door overmatige consultatie en documentatie, om elk risico van juridische vervolging te minimaliseren.

De hervorming is bedoeld om deze obstakels weg te nemen en de overheidsdienstverlening te verbeteren, zonder de noodzakelijke controle op misbruik van macht en corruptie te verzwakken.

De doelstellingen van de hervorming

De belangrijkste doelstellingen van de hervorming zijn:

1. Duidelijkheid en voorspelbaarheid van de regels: Het kader moet duidelijker en gemakkelijker te begrijpen zijn, zodat beslissers weten wat van hen wordt verwacht en welke gedragingen tot strafrechtelijke aansprakelijkheid kunnen leiden.
2. Bescherming tegen lichtzinnige vervolging: De hervorming moet ervoor zorgen dat publieke beslissers niet worden vervolgd voor fouten die te goeder trouw zijn gemaakt of voor beslissingen die later onjuist blijken te zijn, maar die wel gebaseerd waren op redelijke informatie en zorgvuldigheid.
3. Focus op intentie en context: Bij het beoordelen van mogelijke strafrechtelijke aansprakelijkheid moet meer aandacht worden besteed aan de intentie van de beslisser en de context waarin de beslissing is genomen. Dit houdt in dat er onderscheid wordt gemaakt tussen opzettelijke misdaden en onbedoelde fouten.
4. Bevordering van verantwoordelijkheid en transparantie: De hervorming moet de verantwoordelijkheid van beslissers niet verminderen, maar juist bevorderen door de nadruk te leggen op openheid, verantwoording en het naleven van ethische normen.

De voorgestelde maatregelen

Hoewel de specifieke maatregelen die in de hervorming zullen worden opgenomen nog in ontwikkeling zijn, worden de volgende opties overwogen:

• Herschrijving van bepaalde strafrechtelijke bepalingen: Het herformuleren van definities van misdrijven zoals belangenconflicten en corruptie, om ze duidelijker en minder vatbaar te maken voor interpretatie.
• Invoering van een “safe harbor” clausule: Een clausule die publieke beslissers beschermt tegen strafrechtelijke aansprakelijkheid als ze hebben gehandeld in overeenstemming met de geldende regels en procedures, en als ze redelijke stappen hebben genomen om het algemeen belang te dienen.
• Versterking van de rol van adviesorganen: Het versterken van de rol van interne en externe adviesorganen, om beslissers te helpen bij het nemen van geïnformeerde beslissingen en het verminderen van risico’s.
• Verbetering van de opleiding en bewustwording: Het aanbieden van uitgebreide opleidingen aan publieke beslissers over de geldende wet- en regelgeving, ethische normen en best practices.
• Beperking van de aansprakelijkheid in bepaalde situaties: Bijvoorbeeld, het beperken van de aansprakelijkheid bij beslissingen die zijn genomen tijdens noodsituaties of crises, wanneer snelle actie noodzakelijk is.

De mogelijke impact

De hervorming kan een aanzienlijke impact hebben op de manier waarop de Franse overheid functioneert. Het kan leiden tot:

• Meer durf en innovatie in het openbaar bestuur: Ambtenaren en gekozen functionarissen zullen meer bereid zijn om risico’s te nemen en nieuwe oplossingen te implementeren, waardoor de overheidsdienstverlening wordt verbeterd.
• Snellere en efficiëntere besluitvorming: Het verminderen van de “angst voor de rechter” zal leiden tot snellere besluitvorming en minder bureaucratie.
• Verhoogde transparantie en verantwoording: De hervorming kan de transparantie en verantwoording van publieke beslissingen vergroten, waardoor het vertrouwen in de overheid wordt versterkt.
• Verbeterde relatie tussen overheid en burgers: Een efficiëntere en innovatievere overheid kan leiden tot een betere relatie tussen overheid en burgers.

Kritiek en uitdagingen

Hoewel de hervorming over het algemeen positief wordt ontvangen, zijn er ook kritiek en uitdagingen:

• De vrees voor het creëren van straffeloosheid: Sommige critici vrezen dat de hervorming kan leiden tot straffeloosheid en dat publieke beslissers minder verantwoordelijk zullen worden gehouden voor hun daden.
• De moeilijkheid om de juiste balans te vinden: Het vinden van de juiste balans tussen het beschermen van beslissers en het waarborgen van verantwoordelijkheid is een delicate kwestie.
• De complexiteit van de wetgeving: Het herschrijven van strafrechtelijke bepalingen en het implementeren van nieuwe mechanismen kan complex en tijdrovend zijn.

Conclusie

De Franse regering streeft met deze hervorming naar een modern en effectief strafrechtelijk kader voor publieke beslissers. Het doel is om een omgeving te creëren waarin durf, innovatie en verantwoordelijkheid hand in hand gaan, waardoor de overheidsdienstverlening aan burgers wordt verbeterd. De uitdaging zal liggen in het vinden van de juiste balans en het implementeren van de hervorming op een manier die het vertrouwen in de overheid versterkt en misbruik van macht voorkomt. De komende tijd zal duidelijk worden hoe de concrete maatregelen eruit komen te zien en welke impact ze zullen hebben op de werkwijze van de Franse overheid.

Beveiliging van openbare actie: voor een strafrechtelijk kader dat beter geschikt is voor de verantwoordelijkheden van beslissers -Makers

De AI heeft het nieuws geleverd.

De volgende vraag werd gebruikt om het antwoord van Google Gemini te genereren:

Op 2025-03-13 10:10 is ‘Beveiliging van openbare actie: voor een strafrechtelijk kader dat beter geschikt is voor de verantwoordelijkheden van beslissers -Makers’ gepubliceerd volgens Gouvernement. Schrijf alstublieft een gedetailleerd artikel met relevante informatie op een begrijpelijke manier.

5