Alarmerend: 8 miljoen tieners in rijke landen laaggeletterd, waarschuwt UNICEF
New York, 14 mei 2025 – Een nieuw rapport van UNICEF heeft schokkende cijfers onthuld: maar liefst 8 miljoen tieners in de rijkste landen ter wereld zijn functioneel analfabeet. Dit betekent dat ze, ondanks het feit dat ze jarenlang onderwijs hebben genoten, niet in staat zijn teksten te begrijpen en te interpreteren die essentieel zijn voor het functioneren in de moderne maatschappij.
De onthulling, gepubliceerd door Culture and Education, werpt een donkere schaduw over de effectiviteit van onderwijssystemen in welvarende naties en roept dringende vragen op over de toekomstkansen van een aanzienlijk deel van de jeugd.
Wat betekent functioneel analfabeet?
Functioneel analfabetisme gaat verder dan simpelweg niet kunnen lezen of schrijven. Het betekent dat iemand de basisvaardigheden mist om teksten te begrijpen die nodig zijn voor het dagelijks leven. Denk hierbij aan:
- Het lezen en begrijpen van een krantenartikel of een website.
- Het invullen van een formulier, bijvoorbeeld voor een uitkering of een baan.
- Het begrijpen van een brief van een overheidsinstantie.
- Het volgen van de instructies op een medicijnverpakking.
Het is duidelijk dat een gebrek aan deze vaardigheden een enorme handicap vormt, die de mogelijkheden voor persoonlijke groei, werkgelegenheid en actieve participatie in de maatschappij ernstig beperkt.
De omvang van het probleem
De cijfers zijn schrikbarend. 8 miljoen tieners, verdeeld over de rijkste landen van de wereld, kampen met een niveau van laaggeletterdheid dat hun toekomst ernstig in gevaar brengt. Hoewel het UNICEF-rapport geen specifieke landen noemt, is het aannemelijk dat dit probleem zich voordoet in diverse landen met uiteenlopende onderwijssystemen.
Mogelijke oorzaken
Hoewel het rapport zelf geen specifieke oorzaken noemt, kunnen verschillende factoren bijdragen aan dit alarmerende probleem:
- Ongelijkheid in het onderwijs: Kinderen uit gezinnen met een lage sociaaleconomische status hebben vaak minder toegang tot kwalitatief goed onderwijs en extra ondersteuning, waardoor ze een grotere kans lopen op achterstand.
- Focus op standaardisatie: De sterke focus op standaardisatie in het onderwijs kan ervoor zorgen dat leerlingen die op een andere manier leren of extra hulp nodig hebben, achterblijven.
- Gebrek aan individuele aandacht: Grote klassen en een tekort aan gekwalificeerde leerkrachten kunnen leiden tot een gebrek aan individuele aandacht voor leerlingen die worstelen met lezen en schrijven.
- Invloed van technologie: Hoewel technologie enorm veel mogelijkheden biedt, kan overmatig gebruik van digitale apparaten, zonder voldoende focus op leesvaardigheid, ook een negatieve invloed hebben.
- Problemen binnen het gezin: Armoede, huiselijk geweld, en een gebrek aan stimulerende omgeving thuis kunnen een negatieve impact hebben op de ontwikkeling van leesvaardigheid.
De gevolgen
De gevolgen van functioneel analfabetisme zijn verstrekkend, zowel voor het individu als voor de maatschappij:
- Beperkte carrièremogelijkheden: Laaggeletterde tieners hebben aanzienlijk minder kans op het vinden van een goede baan en een stabiel inkomen.
- Verhoogd risico op sociale uitsluiting: Ze kunnen zich buitengesloten voelen en moeite hebben met het opbouwen van sociale contacten.
- Gezondheidsproblemen: Het begrijpen van gezondheidsinformatie en het navigeren door het gezondheidszorgsysteem kan een grote uitdaging vormen, wat kan leiden tot gezondheidsproblemen.
- Grotere kans op criminaliteit: Uit onderzoek blijkt dat er een verband bestaat tussen laaggeletterdheid en criminaliteit.
- Verlies van economisch potentieel: Laaggeletterdheid kost de maatschappij miljarden euro’s per jaar in de vorm van verloren arbeidsproductiviteit en sociale kosten.
Wat moet er gebeuren?
Het UNICEF-rapport is een wake-up call. Er is dringend behoefte aan actie om dit probleem aan te pakken. Mogelijke oplossingen omvatten:
- Investeren in kwalitatief goed onderwijs voor iedereen, ongeacht hun sociaaleconomische achtergrond.
- Meer aandacht voor individuele begeleiding en ondersteuning van leerlingen die achter dreigen te raken.
- De implementatie van innovatieve leesprogramma’s die aantrekkelijk zijn voor tieners.
- Ouders actief betrekken bij de leesontwikkeling van hun kinderen.
- Het aanbieden van lees- en schrijfcursussen voor volwassenen die moeite hebben met lezen en schrijven.
- Het creëren van een leesvriendelijke omgeving in de samenleving, door bijvoorbeeld bibliotheken te ondersteunen en lezen te promoten.
De toekomst van miljoenen tieners en de welvaart van onze maatschappij hangt af van de acties die we vandaag ondernemen om dit alarmerende probleem aan te pakken. Er is een gezamenlijke inspanning nodig van overheden, onderwijsinstellingen, ouders en de gemeenschap om ervoor te zorgen dat elke tiener de kans krijgt om geletterd te worden en zijn volledige potentieel te bereiken.
8 million teens in world’s wealthiest countries functionally illiterate: UNICEF
De AI heeft het nieuws geleverd.
De volgende vraag werd gebruikt om het antwoord van Google Gemini te genereren:
Op 2025-05-14 12:00 is ‘8 million teens in world’s wealthiest countries functionally illiterate: UNICEF’ gepubliceerd volgens Culture and Education. Schrijf alstublieft een gedetailleerd artikel met relevante informatie op een begrijpelijke manier. Antwoord alstublieft in het Nederlands.
24