‘Stille maar groeiende’ gevangeniscrisis grijpt samenlevingen aan, waarschuwt VN
NEW YORK, 13 juni 2025 – Wereldwijd kampen samenlevingen met een “stille maar groeiende” crisis in gevangenissen, zo waarschuwt de Verenigde Naties. Een rapport van Human Rights, gepubliceerd vandaag, belicht de alarmerende stijging van het aantal gevangenen, de erbarmelijke omstandigheden in veel penitentiaire inrichtingen en de impact daarvan op de mensenrechten. De crisis, die al langer sluimert, dreigt de inspanningen voor duurzame ontwikkeling en sociale rechtvaardigheid te ondermijnen.
Overbevolking, slechte hygiëne en gebrek aan adequate gezondheidszorg
Het rapport schetst een somber beeld van overbevolkte gevangenissen, waar cellen vaak ver boven hun capaciteit worden benut. Dit leidt tot een gebrek aan privacy, hygiëne en basisvoorzieningen. In veel inrichtingen is de toegang tot schoon water, sanitaire voorzieningen en voldoende ventilatie beperkt, wat de verspreiding van infectieziekten, waaronder tuberculose en hepatitis, in de hand werkt.
De toegang tot adequate gezondheidszorg is een ander cruciaal probleem. Gevangenen worden vaak onthouden van noodzakelijke medische behandelingen, psychische zorg en tandheelkundige diensten. Dit leidt niet alleen tot onnodig lijden, maar ook tot de verergering van reeds bestaande aandoeningen.
Schending van de mensenrechten
De VN benadrukt dat de slechte omstandigheden in veel gevangenissen een flagrante schending van de mensenrechten vormen. Gevangenen hebben recht op een humane behandeling en respect voor hun waardigheid. De overbevolking, het gebrek aan hygiëne en de beperkte toegang tot gezondheidszorg schaden niet alleen de gezondheid en het welzijn van gevangenen, maar ondermijnen ook hun kansen op rehabilitatie en re-integratie in de samenleving.
Factoren die bijdragen aan de crisis
Verschillende factoren dragen bij aan de groeiende gevangeniscrisis. Een belangrijke factor is de stijging van de criminaliteit, vooral in ontwikkelingslanden die te kampen hebben met armoede, ongelijkheid en gebrek aan kansen. Strenge wetgeving, lange straffen en het gebrek aan alternatieven voor gevangenisstraf leiden er ook toe dat meer mensen worden opgesloten en langer in de gevangenis blijven.
Een ander probleem is het gebrek aan investeringen in de gevangenisinfrastructuur en het personeel. Veel gevangenissen zijn verouderd en slecht onderhouden. Gevangenispersoneel is vaak onderbetaald, overwerkt en slecht opgeleid, wat leidt tot een groter risico op corruptie, misbruik en geweld.
Impact op de samenleving
De gevangeniscrisis heeft niet alleen een impact op de gevangenen zelf, maar ook op de bredere samenleving. De slechte omstandigheden in gevangenissen kunnen leiden tot radicalisering en recidive, wat de veiligheid en stabiliteit van de samenleving in gevaar brengt. Bovendien kunnen de hoge kosten van het gevangeniswezen een belasting vormen voor de overheidsfinanciën, waardoor middelen worden onttrokken aan andere essentiële diensten, zoals onderwijs en gezondheidszorg.
Oproep tot actie
De VN roept regeringen, de internationale gemeenschap en het maatschappelijk middenveld op om dringend actie te ondernemen om de gevangeniscrisis aan te pakken. Het rapport pleit voor:
- Vermindering van het aantal gevangenen: Door het gebruik van alternatieven voor gevangenisstraf, zoals taakstraffen en elektronisch toezicht, te bevorderen.
- Verbetering van de omstandigheden in gevangenissen: Door te investeren in de infrastructuur, de hygiëne en de gezondheidszorg in penitentiaire inrichtingen.
- Versterking van de rehabilitatieprogramma’s: Door gevangenen toegang te bieden tot onderwijs, beroepsopleiding en psychosociale ondersteuning.
- Versterking van de rechtsstaat: Door ervoor te zorgen dat gevangenen eerlijk worden behandeld en toegang hebben tot een eerlijk proces.
- Samenwerking en informatie-uitwisseling: Door de uitwisseling van best practices en expertise tussen landen te bevorderen.
“De gevangeniscrisis is een complexe uitdaging die een gecoördineerde en integrale aanpak vereist”, aldus een woordvoerder van Human Rights. “Alleen door samen te werken kunnen we ervoor zorgen dat gevangenissen centra van rehabilitatie en re-integratie worden, in plaats van brandhaarden van misbruik en verwaarlozing.”
De VN benadrukt dat het aanpakken van de gevangeniscrisis niet alleen een kwestie van mensenrechten is, maar ook essentieel is voor het bereiken van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s), met name SDG 16 over vrede, rechtvaardigheid en sterke instituties. Door te investeren in humane en effectieve gevangenissystemen kunnen samenlevingen bouwen aan een veiliger, rechtvaardiger en inclusiever wereld voor iedereen.
Societies grappling with a ‘silent but growing’ prison crisis
De AI heeft het nieuws geleverd.
De volgende vraag werd gebruikt om het antwoord van Google Gemini te genereren:
Op 2025-06-13 12:00 is ‘Societies grappling with a ‘silent but growing’ prison crisis’ gepubliceerd volgens Human Rights. Schrijf alstublieft een gedetailleerd artikel met relevante informatie op een begrijpelijke manier. Antwoord alstublieft in het Nederlands.
84